Plany budowy ośrodków azylanckich pod lupą

To jedna z najgorętszych wiadomości w Republice Irlandii. Oto wywołujący liczne kontrowersje plan zakwaterowania ponad 1 000 mężczyzn -– azylantów w Athlone trafił do irlandzkiego Sądu Najwyższego. Mieszkańcy miasta i okolic mówią wprost: wreszcie ktoś się nad nami pochylił!

Zacznijmy od początku. Athlone, które rozpościera się w centralnej części Irlandii nad nad malowniczą rzeką Shannon, ma bogatą historię, która sięga czasów starożytnych. Pierwsze wzmianki o osadzie w tej okolicy pochodzą jeszcze z czasów celtyckich. W VI wieku wybudowany został tu ważny klasztor założony przez świętego Kiarána z Clonmacnoise.

I właśnie  Athlone (hrabstwo Westmeath) miało być sercem planu stworzenia tymczasowego zakwaterowania dla 1 000 azylantów. Ta decyzja napotkała na zdecydowany opór lokalnej społeczności i radnych. Ów opór i zdecydoweane działania dorprowadził do postępowania sądowego.

Radny Paul Hogan, który zyskał także poparcie czterech innych lokalnych przedstawicieli, zakwestionował legalność decyzji irlandzkiego ministerstwa ds. Iintegracji i wnioskuje o jego
unieważnienie.

Lista zarzutów Hogana

Paul Hogan twierdzi, że proces zatwierdzenia projektu był bezprawny, nieracjonalny i przeprowadzony bez odpowiednich konsultacji społecznych. Jego zdaniem, minister do spraw integracji nie przeprowadził wymaganych przez prawo ocen środowiskowych, a także nie uwzględnił takich kwestii, jak odprowadzanie ścieków czy wpływ na ruch drogowy. Projekt zakłada budowę maksymalnie 150 namiotów, które mają być docelowo zastąpione przez modułowe jednostki mieszkalne.

Modułowe jednostki mieszkalne, które planuje się w Athlone, zyskują popularność na całym świecie jako szybki sposób na zakwaterowanie uchodźców. Są bardziej trwałe i wygodne niż namioty, ale tu powstał duży problem także prawny -– ich instalacja wymaga odpowiednich analiz środowiskowych.

Paul Hogan publicznie zadaje pytania w kwestii pomocy dla Irlandczyków i legalnych rezydentów, którzy utracili dach nad głową, często z powodów niezależnych od nich samych.
Sędzia Richard Humphreys  wyraził zgodę na kontynuowanie sprawy, która trafiła na wokandę pod koniec grudnia. Pomimo obaw strony rządowej i właściwego ministerstwa o brak czasu na przygotowanie dokumentacji, sędzia zadecydował o przyspieszonym rozpatrzeniu sprawy.

Protesty w Athlone i Dublinie

Rządowe plany zakwaterowania azylantów wywołały protesty nie tylko w Athlone, ale także w dzielnicy Coolock w północnym Dublinie, gdzie mieszkańcy sprzeciwiają się podobnej koncepcji budowy ośrodka dla poanad 1 000 osób ubiegających się o międzynarodową ochronę w pobliżu lotniska.
Protesty w Coolock przyniosły liczne wezwanie sądowe, które zakończyły się unieważnieniem decyzji rządowej. Mieszkańcy dzielnicy boją się jednak, że była to jedynie przedwyborcza gra na czas. Podczas protestów w Coolock, jednym z liderów licznych manifestacji był Malachy Steenson, prawnik i niezależny kandydat na posła (nie udało mu się uzyskać elekcj i mandatu). Steenson publicznie krytykował plany rządowe, podkreślając, że brak konsultacji z mieszkańcami jest niedopuszczalny. Jego aktywność odbiła się szerokim echem w mediach, co przyciągnęło uwagę ogólnokrajową.

Protesty i reakcje lokalnej społeczności w Athlone

Podobne nastroje zapanowały w Athlone, gdzie mieszkańcy wskazują na możliwość przeciążenia lokalnych usług zdrowotnych, co już się dzieje za sprawą licznych uchodźców z Ukrainy, oraz problemy związane z infrastrukturą.

Od wybuchu wojny na w Ukrainie, Irlandia przyjęła dużą liczbę uchodźców, a wielu z nich osiedliło się w miastach i miejscowościach takich jak Athlone. Wzrost liczby ludności wiąże się z wyzwaniami w zakresie dostępności do usług zdrowotnych, w tym także pomocy psychologicznej oraz pomocy socjalnej, co prowadzi do zwiększenia czasu oczekiwania na wizyty u specjalistów i obciążenia istniejącej infrastruktury.

Dodatkowo, problemy z infrastrukturą są widoczne w dostępności mieszkań, w zatłoczonych środkach komunikacji i w szeroko pojętym dostępie do usług publicznych, szczególnie edukacji.

W obliczu rosnącej liczby osób korzystających z tych usług, mieszkańcy Athlone wyrażają obawy, że lokalne zasoby mogą być niewystarczające, by sprostać potrzebom zarówno dotychczasowych obywateli, jak i nowych przybyszów.

Paul Hogan argumentuje, że lokalne władze miasta  dowiedziały się o planie budowy namiotów dla azylantów dopiero 7 października 2024 roku., bez wcześniejszej konsultacji ze strony Ministerstwa ds. Integracji.

Trzeba przypomnieć, że Athlone ma długą tradycję wspierania osób ubiegających się o azyl, bowiem jedno z pierwszych centrów opieki powstało tam już w 2001 roku.
Radny Hogan podkreśla jednak, że obecne plany mogą mieć negatywne skutki dla zdrowia publicznego, a w szczególności bezpieczeństwa mieszkańców.

Kwestie związane z zakwaterowaniem uchodźców i osób ubiegających się o azyl budzą kontrowersje w wielu krajach. Równoważenie potrzeb humanitarnych i lokalnych interesów bywa wyzwaniem.

Decyzja Sądu Najwyższego w sprawie zakwaterowania w Athlone będzie mieć istotne znaczenie zarówno dla lokalnej społeczności, jak i dla irlandzkiej rządowej polityki migracyjnej. Niezależnie od wyniku sprawy i werdyktu irlandzkiego Sądu Najwyższego, ta historia ukazuje po raz kolejny konieczność prowadzenia transparentnych procesów decyzyjnych i uwzględnienia głosu mieszkańców, w kwestii planowania i przy realizacji dużych projektów społecznych.

Sąd Najwyższy Irlandii -– Supreme Court of Ireland – mieści się w Constitutional Court Building, przy College Green w Dublinie. Jest to najwyższa instancja sądowa w Irlandii, odpowiedzialna za interpretację konstytucji i rozstrzyganie kluczowych spraw prawnych.

Opracował: Tomasz Wybranowski

Fot. Tomasz Szustek / Studio 37 Dublin. 

Sąd Najwyższy w Irlandii